قبلا جملاتی از کتاب جاناتان، مرغ دریایی رو خونده بودم و به نظرم جالب اومده بود به همین دلیل وقتی تو کتابفروشی دیدمش در خریدنش تردید نکردم. کتاب دو زبانه بود و 144 صفحه داشت و اگه زبان انگلیسی و تصاویر سیاه و سفید و بیخود کتابو حذف کنیم کل مطلب 30 یا 40 صفحه بیشتر نیست. یک رمان کوتاه که ریچارد باخ (نواده ی یوهان سباستین باخ، آهنگساز معروف) در سال 1970 به رشته ی تحریر در آورده. این کتاب درباره ی مرغ دریایی به نام جاناتان لیوینگستون است که دلش نمی خواد زندگی عادی و یکنواختی مانند مرغان اطرافش داشته باشه پس سعی می کنه عادات و قوانین موجود رو بشکنه و همین مساله باعث طردش از جمع مرغان میشه. در صفحه ی 57 کتاب هدف از زیستن یافتن کمال و متجلی کردن اون ذکر میشه، پس جاناتان سعی می کنه به کمال دست پیدا کنه و وقتی به مرحله ای بالاتر می رسه با دسته ای از مرغان مواجه میشه که هدفی مشابه دارند و مانند او به دنبال کمالند. تا این جای داستان آدم به یاد عرفان شرقی و کتاب منطق الطیر عطار می افته ولی انصافا کتاب عطار کجا و این اثر کجا؟! عطار در کتابش می خواد رها شدن از ترس و قدرت مادی و رسیدن به بصیرت رو در هفت وادی نشون بده به طوری که پرندگان در وادی هفتم در یک نقطه به هم می رسند و آن وحدانیت و یگانگی خداوند. یعنی وقتی خودشونو پیدا می کنند صفات الهی رو به عینه می بینند، اما به نظر میاد ریچارد باخ در بین راه هدف اصلی رو گم کرده و درک اشتباهی از آزادی و رسیدن به کمال داره در صفحه 90 این کتاب نوشته شده:
جاناتان پاسخ داد: "تنها قانون حقیقی، قانونی است که ما را به آزادی برساند. هیچ قانون دیگری وجود ندارد."
اما سوالی که مطرح میشه اینه که آیا آزادی از هر قید و بندی با کمالگرایی در یک راستا قرار داره؟
جواب این سؤال رو میشه در داستان زندگی باخ یافت. پس از انتشار کتاب جاناتان مرغ دریایی در سال 1970 باخ همسر و شش فرزندشو به حال خودشون رها می کنه تا از قید همسر و بابا بودن رها بشه و این در حالیه که کوچکترین فرزندش شش ماهه و بزرگترین اونا دوازده سال داشته! و دیگه هیچ سراغی هم از اونا نمی گیره. وقتی یکی از بچه ها از مادر می پرسه که چرا پدر هیچوقت به ملاقاتشون نمیاد؟ مادر جواب میده "چون او نمی خواد بابا باشه"
حالا فکر کنیم مادر هم تفکری مثل آقای باخ داشت و دلش نمی خواست مادر باشه انوقت تکلیف این بچه های قد و نیم قد چی میشد؟ و چطوری بزرگ می شدند؟ آیا دنبال کمال بودن یعنی ول کردن مسئولیت هایی که در زندگی داریم؟!
واقعا عرفان شرقی کجا و عرفان آمریکایی کجا؟
درباره این سایت